Waarom honden aan hun poten bijten en/of jeuk hebben
Het is een bekend beeld voor veel hondeneigenaren: een hond die intensief aan zijn poten bijt of deze constant likt. Maar wat zit er achter dit gedrag? Is het slechts een onschuldige gewoonte, of is er een dieperliggende oorzaak die medische aandacht vereist?
Als dierenarts kom ik dagelijks in aanraking met diverse kwalen en gedragingen van onze trouwe viervoeters. In dit artikel duiken we in de veelvoorkomende redenen waarom honden aan hun poten bijten of jeuk ervaren.
Gist infectie:
Malassezia pachydermatis is een gist die normaal in kleine aantallen voorkomt ter hoogte van de huid en in de oren bij honden. Onder bepaalde omstandigheden kunnen deze gisten echter ongecontroleerd gaan groeien en klachten gaan veroorzaken.
We zien dit in de praktijk vooral bij honden die een onderliggende atopie, voedselallergie of hormonale aandoening hebben. Als gevolg van deze allergie of hormonale aandoening vinden er veranderingen plaats ter hoogte van de huid en vermindert de afweer, waardoor deze gisten kunnen gaan groeien.
Daarnaast zijn sommige rassen ook gevoeliger aan een overgroei van deze gist, zoals Teckels, West Highland White Terriers, Cocker Spaniëls, Shih Tzus, Bassets en Duitse Herders. De overgroei van deze gisten zien we voornamelijk tussen de tenen, maar daarnaast kunnen er ook letsels zijn thv de nek, oksels, rond de anus en in huidplooien. Vaak hebben deze honden ook een oorontsteking die wordt veroorzaakt door dezelfde gist.
De gist veroorzaakt uitgesproken jeuk, waardoor honden zullen likken en bijten aan hun voeten (en eventueel ook op andere plaatsen). Vaak is er roodheid en zwelling te zien, en wanneer de aandoening chronisch wordt kan de huid ook verdikken en donkerder worden (hyperpigmentatie). Typisch is ook dat er bijna altijd een onaangename geur aanwezig is.
Parasieten:
Demodexmijten of demodex canis
Bij een gezonde hond zorgt deze huidbewoner voor geen problemen. Echter wanneer ze in grote aantallen vermenigvuldigen bij bv puppy’s of oudere en/of zieke dieren kunnen ze gevolgen hebben zoals kaalheid, huidschilfers, jeuk, …
Herfstmijt of Neotrombicula autumnalis (ook wel oogstmijt genoemd)
Volwassen mijten leven vrij in de natuur, waar ze zich voeden met plantaardig materiaal. De larven van deze mijt verstoppen zich in grassen en andere vegetatie, waarna ze vogels en zoogdieren die voorbij komen aanvallen en zich vasthechten op de huid. In België zien we deze mijten vooral rond de nazomer en herfst. De mijt veroorzaakt erge jeuk, vooral op plaatsen waar honden in contact geweest zijn met de bodem en het gras, dus voornamelijk aan de voeten, maar ook aan de buik, snuit en oren. Op die plaatsen kunnen er ook puistjes, korstjes en bultjes te zien zijn. De larven zijn met het blote oog zichtbaar en zien eruit als heel kleine rode of feloranje puntjes (de grootte van een speldenkop). Ze zijn ook gemakkelijk te identificeren onder de microscoop.
Bacteriële pyodermie
Een bacteriële infectie ter hoogte van de voeten kan ook een mogelijkheid zijn. Deze infectie is bijna altijd het gevolg van een andere, onderliggende aandoening, zoals bijvoorbeeld een allergie, een vreemd voorwerp (splinter, grasaar, …), parasieten, bepaalde hormonale aandoeningen en trauma (steentjes, brandwonden,…).
Een grondig onderzoek door de dierenarts is hier dus heel belangrijk, zodat de onderliggende oorzaak gevonden wordt en kan behandeld worden. Bij een infectie zullen de voeten er rood en gezwollen uitzien en kunnen er puisten (papels, pustels), knobbels en bloedblaren (blaasjes gevuld met bloed) aanwezig zijn. Ook haarverlies en open wonden zijn veel voorkomende klachten.
Honden met een bacteriële infectie zullen aan hun voeten bijten en likken als gevolg van jeuk en pijn, en soms kunnen ze ook manken.
Allergie
Een atopie, voedselallergie of contactdermatitis.
Irritatieve contactdermatitis
Psychologisch
Als gevolg van angst of stress kunnen honden ook overmatig beginnen likken of bijten aan hun voeten. We zien dit bijvoorbeeld bij honden die last hebben van verlatingsangst of wanneer er iets veranderd is in hun omgeving waar ze moeilijk mee kunnen omgaan (bijvoorbeeld een nieuwe pup of kitten in huis, of de geboorte van een baby). Door het likken komt er endorfine vrij, een stofje dat pijnstillende en kalmerende eigenschappen heeft.
Pijn
Honden kunnen ook overmatig likken aan hun voeten omdat ze pijn hebben. Bijvoorbeeld door artrose (zie verder).
Artrose
Artrose komt vaak voor bij oudere honden ter hoogte van de tenen en kan aanleiding geven tot overmatig bijten en likken aan de tenen. Artrose ontstaat als gevolg van slijtage thv de gewrichten, waarbij de kwaliteit van het kraakbeen in het gewricht geleidelijk aan vermindert.
Naast het likken kan je ook zien dat jouw hond stijver of strammer loopt, mankt en moeite heeft met springen of traplopen. Veel honden hebben ook moeite met recht komen wanneer ze lang gelegen hebben en gaan heel voorzichtig liggen. Baasjes denken vaak dat dit bij het ouder worden hoort en dat hier niets aan gedaan kan worden.
Gelukkig is dit helemaal niet waar en zijn er heel veel verschillende behandelingsopties voor deze honden. Artrose beïnvloedt de levenskwaliteit van jouw hond heel erg, dus het is sterk aangeraden om je dierenarts om raad te vragen wanneer je één van bovenstaande symptomen opmerkt bij jouw hond.
Afspraak voor een dermatologisch consult
Wil je echt weten wat er met je hond aan de hand is, maak dan een afspraak. Tijdens die afspraak gaan we op zoek naar de échte oorzaak.