Haaruitval bij honden, kan starten met enkele plukken haaruitval, evoluerend naar kale plekken en kan soms leiden tot kaalheid.
Het begint bij enkele plukken, en gaat snel naar kale plekken.
De medische term voor kaalheid is Alopecie en verwijst naar haaruitval of kaalheid, waarbij deze haaruitval zowel veralgemeend (over het volledige lichaam) als lokaal (op bepaalde plaatsen, soms volgens een bepaald patroon) kan voorkomen.
Er zijn heel veel verschillende oorzaken van alopecie, in dit artikel zullen we ons beperken tot de meest voorkomende oorzaken.
Je hond verliest veel haar?
Hier zijn enkele mogelijke oorzaken.
Traumatische alopecie:
Hieronder verstaan we het ontstaan van kale plekken in de vacht door het afbreken van haren door krabben, schuren of bijten. Dit betekent dus dat alle aandoeningen die gepaard gaan met jeuk, deze vorm van kaalheid kunnen veroorzaken.
De meest voorkomende oorzaken zijn allergieën zoals atopie (allergische reactie op allergenen uit de omgeving) en vlooienallergie (allergische reactie op allergenen in het speeksel van de vlo), bacteriële infecties en parasitaire infecties.
Granulomateuze sebumklieradenitis
Dit is een immuungemedieerde ontsteking van de talgklieren (= sebumklieren). Dit betekent dat er een abnormale reactie is van het afweersysteem (immuunsysteem) op de eigen talgklieren.
De oorzaak van deze aandoening is nog steeds niet goed gekend, maar waarschijnlijk speelt genetische aanleg wel een rol. Bepaalde rassen zoals Maltezer, Viszla, Hovawart en Poedel zijn immers gevoeliger voor deze aandoening.
Doordat de talgklieren ontstoken zijn, zal de talgproductie verminderen en ontstaan er kale plekken (haarverlies) en schilfering. Deze kale plekken komen vooral voor thv kop, oren, rug en staart. Naast de kale plekken zien de oren en huid er droog uit en kan de vacht ook van kleur veranderen.
Endocriene alopecie
Dit zijn kale plekken die ontstaan als gevolg van een hormonale aandoening, zoals hypothyroïdie (te traag werkende schildklier) of cushing (overmatige productie van lichaamseigen cortisol = stresshormoon).
Ook bepaalde tumoren, zoals tumoren van de testikels en van de eierstokken kunnen gepaard gaan met een afwijkende productie van geslachtshormonen (testosteron en oestrogeen) en kunnen daardoor ook deze vorm van kaalheid veroorzaken.
Typisch voor deze hormonale aandoeningen is dat de kaalheid vaak symmetrisch is, ter hoogte van de flanken en dat de volledige vacht er ook dun en dof uit ziet.
In sommige gevallen kan de huid ook donker verkleuren. Normaal gezien is er bij deze aandoeningen in eerste instantie geen sprake van jeuk, maar als gevolg van bijkomende bacteriële infecties kan er op termijn wel jeuk ontstaan en kunnen de honden dus ook gaan krabben.
Naast huidklachten kunnen er ook andere symptomen aanwezig zijn, zoals verminderde activiteit en gewichtstoename bij hypothyroïdie en veel drinken en plassen, toegenomen eetlust en spierafbraak bij cushing.
Bij een overmatige productie van oestrogeen als gevolg van een testikel- of eierstoktumor kunnen de melkklieren ook opgezet zijn en kunnen reuen een toegenomen interesse in de teef vertonen.
Patroon kaalheid
Hieronder verstaan we symmetrisch haarverlies, volgens een bepaald patroon, zonder onderliggende oorzaak. Genetische factoren spelen een belangrijke rol in het ontstaan van deze aandoening en bepaalde rassen zijn dus ook gevoeliger voor het ontwikkelen van deze vorm van haarverlies.
De aandoening komt typisch voor bij bepaalde dun behaarde rassen zoals de Miniatuur Pinscher, Chihuahua, Whippet, Italiaanse Windhond en de Teckel. Het haarverlies is voornamelijk aanwezig ter hoogte van de kop (rond de slapen), de halsregio, buik en borst, en de binnenzijde en achterzijde van de dijen.
Naast het haarverlies kan er ook een donkere verkleuring van de huid aanwezig zijn (hyperpigmentatie), maar normaal gezien zijn er verder geen symptomen en hebben de honden hier eigenlijk geen last van.
Seizoensgebonden flank alopecie
Bij deze aandoening ontstaan er symmetrische kale plekken ter hoogte van de flanken (bilateraal symmetrische alopecie). Daarnaast kleurt de huid ook vaak donker ter hoogte van de kale plekken (hyperpigmentatie), onder invloed van de directe blootstelling van de huid aan het zonlicht.
Deze vorm van alopecie wordt veroorzaakt door de invloed van het hormoon melatonine op de activiteit van de haarfollikels.
De productie van melatonine wijzigt als gevolg van veranderingen in dag/nacht lengte, dus typisch bij het wisselen van de seizoenen. Daarnaast speelt een genetische aanleg ook een rol in het ontstaan van deze aandoening, aangezien bepaalde rassen zoals de Boxer, Engelse Bulldog, Rhodesian Ridgeback en Dobermann gevoeliger zijn voor het ontwikkelen van deze vorm van kaalheid.
In België wordt deze aandoening vooral gezien in de late herfst, maar kan in principe in elk seizoen voorkomen. Vaak keert de kaalheid ook ieder jaar terug, vandaar dat deze vorm van kaalheid ook wel recurrente flank alopecie wordt genoemd.
Post clipping alopecie
Hiermee wordt er bedoeld dat er geen of een abnormale teruggroei is van haren na scheren voor bijvoorbeeld een operatie of na een bezoek aan het trimsalon. We zien deze vorm van kaalheid vooral bij dieren met een dichte vacht, zoals Husky’s, Alaskan Malamutes, Chows Chows, maar ook de Golden Retriever is een gevoelig ras.
Deze aandoening komt voor bij honden die verder perfect gezond zijn en de dieren hebben hier ook geen last van. Toch is het steeds belangrijk om je hond te laten nakijken door een dierenarts, omdat ook bepaalde endocriene aandoeningen (zie hierboven) ervoor kunnen zorgen dat het haar moeilijk terug groeit na scheren.
In deze gevallen zullen er meestal echter ook andere klachten aanwezig zijn.
Telogeen effluvium of telogeen haarverlies
Dit is overmatig haarverlies als gevolg van een verstoring in de haargroeicyclus. Onder invloed van stress kan er haarverlies ontstaan, bijvoorbeeld na een bevalling bij de teef maar ook bij ernstige ziekten of hoge koorts.
Hoe kan je haaruitval behandelen?
Er zijn heel veel verschillende aandoeningen die deze vorm van haarverlies kunnen veroorzaken, vandaar dat het belangrijk is om steeds langs te gaan bij de dierenarts wanneer jouw hond last heeft van overmatige haaruitval.
Haaruitval bij honden is één van onze specialisaties. We behandelen je dier op een integratieve manier, dit wil zeggen dat we zowel traditionele als alternatieve behandelmethoden combineren. Dit zorgt niet alleen voor het aanpakken van de symptomen, maar richt zich ook op de onderliggende oorzaken, waardoor je hond een algeheel betere gezondheid en welzijn ervaart. Dit is een andere aanpak dan de klassieke geneeskunde, die zich puur richt op de symptomen, wat dikwijls resulteert in levenslange medicatie.
Wat is de oplossing?
Wil je meer weten? Maak dan hier een afspraak zodat we je dier kunnen onderzoeken en de beste oplossing kunnen formuleren.
